Ajurweda na co dzień  – proste sposoby na harmonię

Ajurweda to jeden z nielicznych starożytnych systemów medycznych, które z powodzeniem są stosowane do dziś. Każdego pacjenta traktuje się w nim indywidualnie – uznając, że to, co służy jednemu, drugiemu może zaszkodzić – oraz holistycznie: wierząc, że ciało, umysł i emocje tworzą jedność, a zdrowie to znacznie więcej niż brak chorób.

Agnieszka Rostkowska: Podobno źródeł ajurwedy należy szukać w czasach, kiedy Indie mierzyły się z epidemią nieznanej wcześniej śmiercionośnej choroby?

Dr Dilbag Jindal: Według starożytnych sanskryckich pism ponad 4 tys. lat temu subkontynent indyjski stanął w obliczu epidemii stanowiącej zagrożenie dla całego społeczeństwa. Zebrali się wówczas najwięksi mędrcy i udali się w Himalaje, by tam wspólnie zastanowić się nad przyczynami i rozwiązaniem tego problemu. Korzystali nie tylko z ówczesnej wiedzy naukowej, ale też z mocy duchowych praktyk, intuicji oraz medytacji. Prowadzili zażarte dysputy i spory, a prym wiodło trzech mistrzów: Vagbhata, Charaka i Sushruta.

Mowa zapewne o słynnych doszach?

Dosze to energie życiowe kształtujące cechy i odpowiadające za sposób funkcjonowania naszego organizmu. Teoria dosz połączona jest z teorią pięciu żywiołów, z których składa się cały świat. Wyróżniamy trzy główne dosze: vata to połączenie żywiołu powietrza i przestrzeni, pitta – ognia i wody, kapha – ziemi i wody. Kluczowa w teorii dosz jest koncepcja prakriti – unikatowa natura jednostki, z którą się ona rodzi, nazywana inaczej „konstytucją człowieka”. Zazwyczaj możemy ją rozpoznać po wyglądzie i sposobie zachowania danej osoby.

Ludzie z naturą vata są szczupli, a wszelkie ich działania cechuje szybkość – poruszają się energicznie, momentalnie nawiązują nowe znajomości i wpadają na świetne pomysły, ale też często zmieniają zdanie, mają trudności ze skupieniem się na jednej sprawie, ponadto łatwo ulegają lękom oraz niepokojom. Nie lubią chłodu, często skarżą się na zimne dłonie i stopy. To marzyciele, podróżnicy, artyści. Osoby typu pitta zazwyczaj charakteryzują się silnym ciałem, dobrym metabolizmem i niepospolitą urodą. Są bardzo emocjonalne, pełne entuzjazmu oraz ambicji, a ich umysł jest żywy i analityczny. To perfekcjoniści, liderzy ukierunkowani na cel. Mają w sobie tyle „ognia”, że mogą łatwo wpadać w złość. Najczęściej unikają gorącego klimatu i ciepłych potraw. Konstytucja kapha wiąże się zaś na ogół z solidną budową ciała lub nawet nadwagą, a w warstwie emocjonalnej – ze spokojem, cierpliwością, wyrozumiałością i miłością. Osoby należące do tej grupy zawsze sumiennie wykonują swoją pracę, ale bywają powolne.

To oczywiście uproszczenie, bo większość ludzi ma podwójne dosze, czyli np. typy vata-pitta czy pitta-kapha, a zdarzają się nawet dosze potrójne. Obecnie w Internecie dostępnych jest mnóstwo formularzy zawierających pytania umożliwiające określenie swojej konstytucji – od wagi, wzrostu, wyglądu włosów i oczu przez jakość snu aż po cechy osobowości. Jeśli na nie odpowiemy, otrzymamy wynik, jaką doszą jesteśmy. Ajurweda dla każdej z dosz ma inne zalecenia.

Dwaj pierwsi kładli nacisk na znaczenie codziennych nawyków i moc ziół. Trzeci, Sushruta był zwolennikiem znacznie dalej idących ingerencji, dziś określilibyśmy go mianem chirurga. Doszli do wspólnego wniosku: istnieje potrzeba naturalnej medycyny, która rozprawi się nie tyle z symptomami, ile z przyczynami chorób. Każdy z nich napisał o niej księgę. Tak powstały trzy klasyczne dzieła – Charaka Samhita, Sushruta Samhita oraz Ashtanga Hridayam Samhita – nazywane Brhat Trayi, czyli Wielką Triadą. Zawierają one wskazówki odnośnie do wszystkich dziedzin życia: od zaleceń żywieniowych aż po porady małżeńskie. Z tej wiedzy mieszkańcy Indii korzystali przez następne stulecia zarówno w czasach pokoju, jak i wojny – zachowały się historyczne źródła z opisem ziołowych maści, którymi na noc smarowano rany żołnierzy, ponoć tak skutecznych, że o poranku ponownie stawali do boju. W ten sposób narodziła się ajurweda, jeden z najstarszych systemów medycznych świata.

To chyba znacznie więcej niż system medyczny. Ayur w sanskrycie oznacza życie, a veda – wiedzę. W dosłownym tłumaczeniu to „wiedza o życiu”.

Ajurweda to system mający na celu zapewnienie zdrowia, rozumianego nie tylko jako brak chorób, lecz także jako dobre samopoczucie – harmonia i szczęście – we wszelkich aspektach życia. Cechuje go niezwykle zindywidualizowane podejście do pacjenta, a jego podstawą są dwa pytania: Czy wiesz, kim jesteś? I czy żyjesz w zgodzie ze sobą?

O zabiegach ajurwedyjskich

Dr Dilbag Jindal:

Podobne artykuły

Co znajdziesz w Soham Space

Zapisz się do newslettera